In de woestijn

Sinds enkele dagen zijn we in de Siwa oase, ver weg in wat heet de Libische woestijn. (Vijftig kilometer naar het oosten begint Libië).
We hebben de bus genomen, want we verwachtten weinig koffieterrasjes langs de route. De beide fietsen konden maar net onder in de bus gepropt. Eerst 300 km. naar het westen, langs de kust. Daar is nog wel bebouwing. Daarna nog eens 300 km. naar het zuiden, de steenwoestijn in.

Bij Siwa komt veel water uit de grond. Het is een grote oase, 80 km. lang en 8-28 km. breed. Eigenlijk is het een serie van kleinere oasen, met veel zand ertussen. We logeren vlakbij de centrale markt in een hotel met een ruime en stoffige palmentuin. Elke dag fietsen we wat rond. Zoals vandaag langs Cleopatra's bron, en langs een ruïne van een tempel van 300 jaar voor onze jaartelling, waar nog duidelijke, vaal gekleurde, tekeningen op te zien zijn.
Van revolutie is hier weinig te merken.

Door de geïsoleerde ligging kunnen ze in Siwa makkelijker hun tradities bewaren. Sterk is dat te merken aan de positie van de vrouwen. Die ontbreken hier geheel in het openbare leven. Alleen mannen en jongens zie je op straat en in winkels. Soms zie je een of twee vrouwen achter op een ezelkar of motorcarrier: geheel met doeken bedekt, zelfs geen spleetje voor de ogen. Grijze doeken en zwart voor het gezicht. Zo worden ze vervoerd als gevangenen.
In verschillende hotels en winkels is een boekje te koop: 'Siwa, vrouwen achter de sluier'. Een mannelijke antropoloog die zelf afkomstig is van hier, heeft met een aantal vrouwen gesproken (vrouwen van zijn eigen familie, want een man mag niet bij vreemde vrouwen in de buurt komen). Daaruit blijkt natuurlijk dat ze heel tevreden zijn, het druk hebben met de huishouding en niet eens tijd zouden hebben om buiten rond te lopen. Er staat ook in dat mannen hun vrouwen respecteren. De vrouwen zijn de hoedsters van de cultuur. Dat heeft Addie op de universiteit bij antropologie ook allemaal geleerd. Maar als je het nou toevallig niet leuk vindt om thuis te blijven en te borduren, maar bijvoorbeeld in een bakkerswinkel wilt werken, of reisleider worden. Dat kan hier echt niet. Men probeert de eigen Berbercultuur te bewaren tegen de Egyptische overmacht in, dat gaat dus wel ten koste van de emancipatie van de vrouwen.

In vergelijking met de grote steden is het hier heerlijk rustig. 's Nachts horen we hoogstens het gebalk van een ezel. En van het gebrul van de imam worden we soms wakker om 5 uur 's ochtends.
Achter het centrale plein verrijst een imposante ruïne. Vroeger was het een fort met woningen eromheen. Gebouwd van een soort leem, vermengd met zand en zout. Het regent hier nooit, maar 80 jaar geleden zo waar drie dagen achter elkaar en daar kon de leem niet tegen. Nu is het een soort spookfort vol hoeken en spitsen.
Buiten het bebouwde gebied liggen grote zoutmeren. Er is zelfs een camping, met kant-en-klare tenten, alles stoffig en versleten. Met een lekkere warme bron ernaast waar we ons in lieten zakken. We zijn ook een stukje de zandwoestijn ingefietst, maar dat was geen succes. In het dorp wordt het zand nog van de straten geveegd, maar erbuiten is het op veel plaatsen zo'n zanderige boel, dat er niet te fietsen valt. Morgen een andere kant op proberen.
Er zijn weinig toeristen, maar die er zijn, blijven vaak hangen. Het is zo ontspannen hier, mooi en rustig leven, aardige mensen (de mannen dan).

Benieuwd wanneer we weer verder trekken. In Cairo is vrijdag weer een grote demonstratie. Die zal wel onder meer gericht zijn tegen een recente maatregel van de nieuwe regering: die verbiedt om verder nog op te roepen voor demonstraties en stakingen. De nieuwe machthebbers willen rust en gebruiken daarvoor dezelfde methoden als de verjaagde dictator. Hopelijk weet het Egyptische volk zijn nieuw verworven rechten te verdedigen en het revolutionaire proces te laten voortgaan. Wij kunnen er helaas niet bij zijn.