Ze gaan de stad verplaatsen...
Door: addieenhans
Blijf op de hoogte en volg Hans Metz en/of Addie Niesthoven
28 Augustus 2010 | Zweden, Kiruna
Het is koud en nat in Karesuando, de noordelijke grensplaats in Zweden. Dus we nemen de bus, om in Kiruna te komen.
Leuk om weer in Zweden te zijn, het voelt als een thuiskomen. We zijn er 7 jaar niet geweest, maar daarvoor heel vaak en we spreken de taal een beetje. Zweden is zo'n mooi en beschaafd land, met aardige mensen. Zelfs de automobilisten zijn beschaafd: ze rijden netjes om fietsers heen. Je hoeft als voetganger maar in de buurt van een oversteekplaats te komen, of ze beginnen al te remmen. En nooit zal een Zweed voordringen als je in de rij staat.
Eigenlijk hadden we naar Gällivare willen gaan. Maar een vriend uit Nederland mailde: weet je dat ze de stad Kiruna willen verplaatsen? Daar wilden we meer over weten. Kiruna is vanaf 1900 gebouwd omdat hier ijzererts gevonden werd. En - de Zweden houden van superlatieven - het is niet alleen de rijkste en de grootste ijzerertsmijn ter wereld, maar hij wordt ook op de modernste manier (ter wereld) geëxploiteerd. En op de milieuvriendelijkste (ter wereld). We zijn er geweest - met een bus met toeristen ver onder de grond - en het was inderdaad indrukwekkend. Hier geen mannen met zware boren in een stoffige omgeving, maar gigantische, op afstand bestuurde machines. De mijnonderneming LKAB is een staatsbedrijf. De forse winst die elk jaar wordt gemaakt vloeit dus in de staatskas.
Intussen is er zoveel uit de grond gehaald, dat er op bepaalde plaatsen aan de oppervlakte scheuren zijn ontstaan. Er zit nog voor ongeveer 100 jaar ijzer in de grond, maar als ze verder gaan, loopt de stad gevaar. Volgens de laatste prognose komt het stadhuis - dat aan de rand van het centrum staat, het dichtst bij de ertsberg - al over 2 jaar in de gevarenzone. Maar in dat zelfde stadhuis is nog geen definitieve beslissing genomen waar het met de stad naartoe moet. Er zijn grofweg twee alternatieven: de stad vanaf de ertsberg strook voor strook afbreken en daarachter weer opbouwen. Maar dan blijf je aan de gang, want de gevarenzone loopt in dat geval de stad achterna (zie schema, bij de foto's). Andere mogelijkheid: aan de andere kant van de ertsberg een nieuwe stad bouwen. Maar dan heb je een oude stad en een nieuwe die ver uit elkaar liggen.
Een paar jaar geleden is al begonnen met de aanleg van een nieuwe spoorlijn - van levensbelang voor de mijn - aan de andere kant van de berg. Die is bijna klaar.
Onrust onder de bevolking is er niet. Bijna iedereen is van de mijn afhankelijk en men heeft er vertrouwen in dat er op tijd wordt ingegrepen.
Het is heel dun bevolkt in noord-Zweden. De gemeente Kiruna is ongeveer half zo groot als Nederland en er wonen maar 24 duizend mensen. In de stad zelf wonen 18 duizend mensen. Maar alles is er: stadsbussen, een bioscoop, kappers, politieke partijen. In het centrum spreken we een groepje folderaars van de Socialdemokraterna, verreweg de grootste partij. Op 19 september zijn er verkiezingen, tegelijk voor de gemeenten, landsdelen en voor het landelijk parlement. Meer daarover een andere keer.
We zijn vier dagen in Kiruna. In de stad zien we veel mensen lopen met zware rugzakken. Die zijn wezen wandelen bij Abisko, de Kungsleden, of bij de Kebnekaise, Zwedens hoogste berg. Gisteren hebben we de trein genomen naar Abisko (ruim een uur) en een berg op en afgelopen. Vandaag fietsen we in de richting van Gällivare, in zuidoostelijke richting. Het blijft hier koud. Hopelijk wordt het in het zuiden wat warmer. Maar het is wel mooi in het noorden!
Leuk om weer in Zweden te zijn, het voelt als een thuiskomen. We zijn er 7 jaar niet geweest, maar daarvoor heel vaak en we spreken de taal een beetje. Zweden is zo'n mooi en beschaafd land, met aardige mensen. Zelfs de automobilisten zijn beschaafd: ze rijden netjes om fietsers heen. Je hoeft als voetganger maar in de buurt van een oversteekplaats te komen, of ze beginnen al te remmen. En nooit zal een Zweed voordringen als je in de rij staat.
Eigenlijk hadden we naar Gällivare willen gaan. Maar een vriend uit Nederland mailde: weet je dat ze de stad Kiruna willen verplaatsen? Daar wilden we meer over weten. Kiruna is vanaf 1900 gebouwd omdat hier ijzererts gevonden werd. En - de Zweden houden van superlatieven - het is niet alleen de rijkste en de grootste ijzerertsmijn ter wereld, maar hij wordt ook op de modernste manier (ter wereld) geëxploiteerd. En op de milieuvriendelijkste (ter wereld). We zijn er geweest - met een bus met toeristen ver onder de grond - en het was inderdaad indrukwekkend. Hier geen mannen met zware boren in een stoffige omgeving, maar gigantische, op afstand bestuurde machines. De mijnonderneming LKAB is een staatsbedrijf. De forse winst die elk jaar wordt gemaakt vloeit dus in de staatskas.
Intussen is er zoveel uit de grond gehaald, dat er op bepaalde plaatsen aan de oppervlakte scheuren zijn ontstaan. Er zit nog voor ongeveer 100 jaar ijzer in de grond, maar als ze verder gaan, loopt de stad gevaar. Volgens de laatste prognose komt het stadhuis - dat aan de rand van het centrum staat, het dichtst bij de ertsberg - al over 2 jaar in de gevarenzone. Maar in dat zelfde stadhuis is nog geen definitieve beslissing genomen waar het met de stad naartoe moet. Er zijn grofweg twee alternatieven: de stad vanaf de ertsberg strook voor strook afbreken en daarachter weer opbouwen. Maar dan blijf je aan de gang, want de gevarenzone loopt in dat geval de stad achterna (zie schema, bij de foto's). Andere mogelijkheid: aan de andere kant van de ertsberg een nieuwe stad bouwen. Maar dan heb je een oude stad en een nieuwe die ver uit elkaar liggen.
Een paar jaar geleden is al begonnen met de aanleg van een nieuwe spoorlijn - van levensbelang voor de mijn - aan de andere kant van de berg. Die is bijna klaar.
Onrust onder de bevolking is er niet. Bijna iedereen is van de mijn afhankelijk en men heeft er vertrouwen in dat er op tijd wordt ingegrepen.
Het is heel dun bevolkt in noord-Zweden. De gemeente Kiruna is ongeveer half zo groot als Nederland en er wonen maar 24 duizend mensen. In de stad zelf wonen 18 duizend mensen. Maar alles is er: stadsbussen, een bioscoop, kappers, politieke partijen. In het centrum spreken we een groepje folderaars van de Socialdemokraterna, verreweg de grootste partij. Op 19 september zijn er verkiezingen, tegelijk voor de gemeenten, landsdelen en voor het landelijk parlement. Meer daarover een andere keer.
We zijn vier dagen in Kiruna. In de stad zien we veel mensen lopen met zware rugzakken. Die zijn wezen wandelen bij Abisko, de Kungsleden, of bij de Kebnekaise, Zwedens hoogste berg. Gisteren hebben we de trein genomen naar Abisko (ruim een uur) en een berg op en afgelopen. Vandaag fietsen we in de richting van Gällivare, in zuidoostelijke richting. Het blijft hier koud. Hopelijk wordt het in het zuiden wat warmer. Maar het is wel mooi in het noorden!
-
28 Augustus 2010 - 12:39
Marga:
Zweden staat op mijn verlanglijstje!.Alleen die temperatuur, hopelijk is het zuiden inderdaad wat warmer.
Ik geniet van julie verhalen. Liefs Marga -
28 Augustus 2010 - 19:34
Nellie:
Addie en Hans,
Gefeliciteerd met jullie zoon. Zal wel raar zijn om hem niet te zien op zijn verjaardag.Is het niet stoffig in zo'n mijnstad? Ziet er niet vies uit.
Wel erg koud 8-9 graden, gelukkig is het hier wat warmer maar ook niet echt zomer weer en heel erg nat.
Groetjes,Nellie -
30 Augustus 2010 - 07:15
Cathelijne:
Mooie foto's zeg. Leuke verhalen. Hoop voor jullie dat het droog blijft. Wat een gedoe, voor zo'n stad. Alles verhuizen. Dat is echt een mega-onderneming.Gaan jullie nog 'oude'bekenden opzoeken? Liefs Cath. -
30 Augustus 2010 - 11:38
Aat V. Borssum Waalk:
Mooi verhaal Addie en Hans, het blijkt maar weer wie veel reist heeft veel te vertellen. In Duitland net over de grens bij zuid limbrug worden hele dorpen verplaatst vanwege de bruinkool met machines van meer dan 100 meter hoog graasft men alles af. Daarna worden de dorpen weer terug geplaast geplaatst. Het zal wel weer een verschil zijn om langzamerhand naar het zuiden met hopelijk beter weer in een wereld te komen die meer en meer bewoont wordt maar dat is nog ver denk ik Groetjes Aat en Marian. -
30 Augustus 2010 - 13:40
Jim:
Hey, jammer genoeg zie ik nu pas dat jullie een weblog bijhouden. Leuk om te volgen, ik zet hem bij mijn favorieten.
Leuk verhaal over Kiruna! Ik ga jullie volgen. Jim
-
02 September 2010 - 13:28
Freda:
Leuk verhaal op de dag dat jesse 20 jaar werd, ik hoop de reis blijft niet zo koud en nat voor jullie. Hier heeft het gehoosd(?) ook op de Camping, had beter een bootje kunnen hebben i.p. v. een fiets! Maar nu is het weer beter.
liefsan Freda -
05 September 2010 - 13:41
Hans Putker:
Ha die Addie & Hans,
even een reactie van een minder trouwe bezoeker. Toen jullie net op pad waren vond ik het traag gaan. Maar als je snel het geheel doorbladert, dan wordt het toch wel een spectaculaire tocht. Voor jullie zou de terugtocht noordenwind moeten krijgen, maar bij ons brengt dat alleen kou. Laat ik daarover dus maar geen wens uitspreken. Goeie reis verder!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
